Als u bestuurder bent of wordt bij een N.V. of B.V., gaan uw gedachten over het algemeen uit naar hoe u de functie wilt vervullen. U zult niet meteen stilstaan bij uw persoonlijke aansprakelijkheid. In principe is de vennootschap aansprakelijk voor de schulden die worden gemaakt. Toch kan het gebeuren dat een bestuurder naast (of in plaats van) de vennootschap aansprakelijk wordt gesteld. Zo'n persoonlijke aansprakelijkstelling zal te maken hebben met het niet behoorlijk vervullen van de taak als bestuurder.
In Artikel 2:9 van het Burgerlijk Wetboek is de aansprakelijkheid van bestuurders vastgelegd. Het verplicht de bestuurders tot het voeren van ‘behoorlijk bestuur' over de rechtspersoon. Het is niet mogelijk een sluitende definitie te geven van behoorlijk bestuur. Dit begrip wordt namelijk ingevuld door jurisprudentie, literatuur en actuele ontwikkelingen (denk aan de code Tabaksblat!).
Voorbeelden van (kennelijk) onbehoorlijk bestuur zijn: onvoldoende informeren van commissarissen waardoor deze worden gehinderd in hun toezichthoudende taak. Verzuimen de kredietwaardigheid na te gaan van contractpartners. Hierdoor kan uw eigen bedrijf worden meegesleept in de financiële neergang van een andere onderneming. Nalaten uw onderneming te beschermen tegen voorzienbare risico's, door bijvoorbeeld afdoende voorzieningen op te nemen. Onverantwoord investeren, waarbij duidelijk sprake is van overschrijding van het normale ondernemingsrisico.
In de praktijk blijkt het niet voldoen aan de publicatie- en boekhoudplicht een belangrijke oorzaak van persoonlijke aansprakelijkheid. Ook fusies en overnames kunnen hiertoe aanleiding zijn. Daarnaast worden veel aansprakelijkheidsclaims ingesteld naar aanleiding van het faillissement van de vennootschap.
Iedere rechtspersoon kan in het maatschappelijke verkeer (bij het zakendoen) onzorgvuldig handelen naar derden toe, bijvoorbeeld handelscrediteuren. U kunt als bestuurder naast de vennootschap aansprakelijk worden gesteld voor de financiële schade die het gevolg is van niet-nakoming van contracten (het onbetaald laten van een rekening) of onzorgvuldig handelen (onrechtmatige daad). U kunt aansprakelijk gesteld worden wanneer u de schadeveroorzakende handeling had kunnen voorkomen én u valt aan te rekenen dat u dit niet heeft gedaan.
Als u bestuurder bent of wordt bij een vereniging of stichting, gaan uw gedachten over het algemeen uit naar hoe u de functie wilt vervullen. U zult niet meteen stilstaan bij uw persoonlijke aansprakelijkheid. In principe is de vereniging of stichting aansprakelijk voor de schulden die worden gemaakt. Toch kan het gebeuren dat u als bestuurder aansprakelijk wordt gesteld. Zo'n persoonlijke aansprakelijkstelling zal te maken hebben met het niet behoorlijk vervullen van uw taak als bestuurder. Bij een aansprakelijkstelling is het niet relevant of u voor uw bestuursfunctie wordt betaald!
In Artikel 2:9 van het Burgerlijk Wetboek is de aansprakelijkheid van bestuurders vastgelegd. In beginsel is de aansprakelijkheid voor bestuurders van profit en non-profit rechtspersonen gelijk. De anti-misbruikwetgeving, welke een verzwaring van de bestuurdersaansprakelijkheid met zich meebrengt, is echter niet van toepassing op niet-commerciële verenigingen en stichtingen. De grens tussen commerciële en niet-commerciële verenigingen en stichtingen wordt gevormd door de vennootschapsbelastingplicht.
Artikel 2:9 verplicht bestuurders tot het voeren van ‘behoorlijk bestuur' over de rechtspersoon. Het is niet mogelijk een sluitende definitie te geven van behoorlijk bestuur. Dit begrip wordt namelijk ingevuld door jurisprudentie, literatuur en actuele ontwikkelingen.
Voorbeelden van (kennelijk) onbehoorlijk bestuur zijn: niet (tijdig) informeren van toezichthouders over ontwikkelingen die voor hen van belang zijn. Verwaarlozen van de kredietbewaking. Niet voldoen aan in een subsidie gestelde eisen, waardoor een ontvangen subsidie wordt teruggevorderd. Onvoldoende deskundigheid of besluiteloosheid, zoals het niet aanvragen van faillissement terwijl duidelijk is of behoort te zijn dat de verplichtingen niet meer kunnen worden nagekomen.
De bestuurders- en commissarissenaansprakelijkheidsverzekering dekt tot maximaal het verzekerde bedrag de persoonlijke aansprakelijkheid van een verzekerde voor vermogensschade geleden door de rechtspersoon zelf en/of door derden, als gevolg van verwijtbaar fout bestuur gedurende zijn zittingsperiode. Onder vermogensschade wordt verstaan financieel nadeel zonder dat er sprake is van schade aan zaken of personen.
De verzekering beschermt dus het privé-vermogen van de bestuurder of commissaris tegen aanspraken van derden op grond van o.a.:
- Wettelijke bestuurdersaansprakelijkheid
- Onbehoorlijke taakvervulling ten opzichte van de rechtspersoon
- Onzorgvuldig handelen tegenover derden
Niet alle fouten zijn verzekerd. Een aantal belangrijke dekkingsbeperkingen zijn:
- Fouten die zijn gemaakt voor de ingangsdatum van de verzekering
- Milieuverontreiniging
- Ongerechtvaardigde bevoordeling van verzekerde(n) en/of derden
- Schade als gevolg van het niet tot stand brengen en/of in stand houden van een adequaat pakket verzekeringen ten behoeve van de rechtspersoon
- Aansprakelijkheid die uitsluitend is gebaseerd op boete-, garantie-, vrijwarings- of ander beding van gelijke strekking
- Rechtsvorderingen van een verzekerde op de rechtspersoon
Bestuurders en commissarissen van rechtspersonen. Daartoe worden ook gerekend degenen die het beleid van de rechtspersoon bepalen, voor zover zij in dienst zijn van de rechtspersoon. Anderen, zoals tweedegraadsbestuurders, kunnen zo nodig uitdrukkelijk worden meeverzekerd.
De premie is sterk afhankelijk van het aantal verzekerden, omvang, doelstellingen en complexiteit van de rechtspersoon. Voor het vaststellen van de premie is onder meer noodzakelijk dat jaarverslagen van de afgelopen drie jaar worden overgelegd.
De laatste jaren is door nieuwe wetgeving de mogelijkheid om bestuurders en commissarissen persoonlijk aansprakelijk te stellen voor de financiële gevolgen van fout bestuur verruimd. Zo traden in 1987 de Wet bestuurdersaansprakelijkheid en de Wet bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement in werking.
De verzekering dekt de persoonlijke aansprakelijkheid van de verzekerden in hun specifieke hoedanigheid van bestuurder en/of commissaris. Het gaat daarbij in beginsel om natuurlijke personen. De polis biedt gewoonlijk werelddekking, echter met uitzondering van aanspraken die zijn gebaseerd op het recht van de Verenigde Staten van Amerika, Canada en/of Australie.
Let op: deze verzekering is nogal gecompliceerd. Wij adviseren u dringend om uzelf te informeren over de risico's die u loopt!